Książka na kozetce #15. Recepta na książkowe antydepresanty

Jesień, pora książkowych moli, przychodzi za wcześnie i trwa zbyt długo. Antidotum na deszczową aurę i szaro-bure myśli? Można je znaleźć w czekoladzie z orzechami, kawałku chałwy i rumowych truflach. Ten jednak, kto dba o jesienne samopoczucie - oraz o linię - powinien dostać skierowanie do... biblioteki. Oto dziesiątka tytułów, które zamiast poziomu cukru we krwi, skutecznie windują poziom endorfin. I, co ważne, pozwalają przetrwać do wiosny!

1. "NASTURCJE I ĆWOKI" MARCIN SZCZYGIELSKI

Do łez, do utraty tchu albo do rozpuku - tak będziecie się śmiać podczas lektury "Nasturcji i ćwoków". Stylistka magazynu dla pań porzuca mrzonki o romantycznym uczuciu, a w pogoni za miłością zaczyna ufać rozumowi. Gdy w oko wpada jej sąsiad zza ściany, zaczyna być... coraz śmieszniej. Zwłaszcza, że dodatkowo wplątuje się w kryminalną aferę, a na horyzoncie pojawia się eks-narzeczony. Dowcipne dialogi, humor sytuacyjny, przezabawne gagi, a w bonusie - ironiczny portret współczesności nad Wisłą. Okładka słusznie ostrzega o niekontrolowanych wybuchach śmiechu - a jeśli nie macie dość, na deser są "Farfocle namiętności", drugi tom śmiechoterapii à la Szczygielski.
Szczygielski, M. (2012). Nasturcje i ćwoki. Instytut Wydawniczy Latarnik, Warszawa

2. "HUMOR W GENACH" HANNA ZBOROWSKA
Klątwy rodowe kojarzą się z obłąkanymi starymi pannami, bankrutującymi głowami rodzin i z cieniem, którego macki sięgają z pokolenia na pokolenie. W drzewie genealogicznym Hanny Zborowskiej z Kobuszewskich był urok innego rodzaju - urok dowcipu i śmiechu. Autorka "Humoru w genach" - siostra Jana Kobuszewskiego, matka Wiktora Zborowskiego - udowadnia, że gen wesołości jest dziedziczny. W swoich wspomnieniach z lat młodości, przypadających na okres międzywojnia i okupacji, przedstawia historię aktorskich rodów Kobuszewskich i Zborowskich. I robi to z werwą i dowcipem. Zarazicie się pogodą ducha, której niestraszne dziejowe zawieruchy - i będziecie wracać do tej książki. Nie tylko jesienią.
Zborowska, H. (2003). Humor w genach. Kowalska/Stiasny, Warszawa

3. "OBRONA SZALEŃSTWA" WOODY ALLEN

Kto lubi filmy Woody'ego Allena, ten polubi się z jego prozą. Czterdzieści sześć tekstów słynnego reżysera, zgromadzonych w tomie pod  (wymownym)  tytułem "Obrona szaleństwa", to gwarancja natychmiastowej poprawy nastroju. Popisy nieskrępowanej wyobraźni i poczucia humoru, doprawionego solidną dawką absurdu to mieszanka, która obudzi z letargu niejednego smutasa. Korespondencyjny pojedynek szachowy? Nieznany epizod z życia hrabiego Drakuli? A może analiza rachunku z pralni pewnego znanego filozofa? Czyste szaleństwo! I więcej perełek w jednej, niepozornej książce niż na wystawie u jubilera.
Allen, W. (2008). Obrona szaleństwa. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań

4. "ZJEM TO, CO MA NA SOBIE" DAVID SEDARIS

Najlepszą rekomendacją dla "Zjem to, co ma na sobie" - książki, która rozśmiesza bardziej niż łaskotki, jest osoba jej autora. Sedaris, amerykański komik-kontestator, zanim zaczął wydawać książki, był tragarzem, ogrodnikiem, a nawet... elfem. A teraz pisze przezabawne dzienniki o dorastaniu u boku groteskowej rodziny - a recenzenci porównują komizm Sedarisa do efektu, jaki wywarłyby "Cudowne lata", gdyby ich reżyserem był... Woody Allen. Jest więc przezabawnie, lekko, dowcipnie - ale między wierszami bywa gorzko i zwyczajnie niewesoło. Zastrzyk humoru i refleksji w jednym, czyli idealna mieszanka na listopadowe wieczory. No i ten tytuł!
Sedaris. D. (2006). Zjem to, co ma na sobie. Wydawnictwo Znak, Kraków

5. "SERAFINA I KOCHANKOWIE" KRYSTYNA NEPOMUCKA

Stosunki damsko-męskie, poważna rzecz. A zarazem krynica niewyczerpanych pokładów humoru. Bo zaobserwować można wiele, w tym wiele śmiesznego, gdy przyjrzymy się tytułowej Serafinie z książki Krystyny Nepomuckiej, panience z niezbyt dobrego domu, oraz tłumowi jej, w większości leciwych i majętnych, kochanków. To jedna z tych książek, które trzeba - i warto - wziąć w nawias, żeby nie pozbawiać się dobrej zabawy. A zabawić się można: czy to z ciotunią Apolonią z piekła rodem, czy z absztyfikantami Serafiny - dorobkiewiczami, którzy pupki nie odróżniają od papki. I spędzić czas z książką, która w sposób zabawny mówi o tym, co właściwie nieśmieszne - i wciąż aktualne.
Nepomucka, K. (2011). Serafina i kochankowie. Akapit Press, Łódź

6. "ŻONA PIEKARZA" MARCEL PAGNOL
Słoneczna Prowansja w środku deszczowej jesieni? Voilà: poznajcie Marcela Pagnola, którego sława nad Sekwaną dorównuje jedynie popularności René Goscinny'ego. Nie bez powodu - Pagnol pisał tak, jak autor słynnego "Mikołajka", czyli lekko i zabawnie. Piekarz Aimable przybywa do urokliwej prowansalskiej wioski. Gdy jego żona ucieka z miejscowym pasterzem, Aimable ogłasza strajk, a skłóceni mieszkańcy muszą się zjednoczyć, aby móc się cieszyć jego wspaniałym chlebem. Nie dość, że wszystko dobrze się kończy, to dodatkowo czytelnik odzyskuje humor!
Pagnol, M. (2010). Żona piekarza. Wydawnictwo Esprit, Kraków

7. "REKREACJE MIKOŁAJKA" RENÉ GOSCINNY, JEAN-JACQUES SEMPÉ

Kolejny klasyk znad Sekwany, który pozwala doświadczyć beztroski dzieciństwa na własnej, dorosłej skórze - a to zawsze poprawia nastrój. Zwłaszcza, gdy podróż wehikułem czasu funduje nam nieznośny, acz uroczy urwis - Mikołajek, i banda jego kumpli. Odzyskać humor w towarzystwie najpopularniejszych łobuziaków dziecięcej literatury - Alcesta, Joachima, Gotfryda, Euzebiusza i Ananiasza - to przyjemność podwójna. I równie przyjemny dylemat: co śmieszniejsze, tekst Goscinny'ego czy ilustracje Sempé?
Goscinny, R., Sempé, J.-J. (2014). Rekreacje Mikołajka. Nasza Księgarnia, Warszawa

8. "PROCHY ANGELI" FRANK McCOURT
Czytając "Prochy Angeli" nie będziecie śmiać się pod rozpuku, ale nadzieja i otucha, jaką napawa powieść Franka McCourta to więcej niż niejeden seans śmiechoterapii. Limerick, Irlandia, czasy Wielkiego Kryzysu. Nędza, upodlenie i błoto irlandzkich slumsów - oto codzienność rodziny McCourt'ów: Franka, czwórki jego rodzeństwa, matki oraz ojca, który w pubie bywa częściej niż w pracy. Tym, co nie pozwala się załamać, jest pogoda ducha i niezłomna wiara w marzenia. Autobiograficzne "Prochy Angeli" to dowód, że o zimnym, głodnym dzieciństwie można pisać ze swadą i poczuciem humoru. Dla jesiennych malkontentów - pozycja obowiązkowa.
McCourt, F. (2007). Prochy Angeli. Wydawnictwo Albatros, Warszawa

9. "OSTATNIA ARYSTOKRATKA" EVŽEN BOČEK

Południowi sąsiedzi kojarzą się Polakom stereotypowo: wiemy, że mają piękną stolicę i dobre piwo. Zanim odwiedzimy Pragę, warto poznać czeską literaturę. Kto jeszcze tego nie zrobił, niech zacznie od "Ostatniej arystokratki" Evžena Bočka. Rodzina Kostków wraca z Ameryki do Czech, aby przejąć zamek Kostka, dawną rodową siedzibę. Na miejscu czeka ich wiele niespodzianek, na czele z dawnymi pracownikami posiadłości: kucharką, ogrodnikiem i kasztelanem. Czy Kostkom uda się odnaleźć w nowej roli? Czy zdobędą zamek? Nie bez przyczyny Mariusz Szczygieł, znany czechofil, stwierdził, że Bóg stworzył Czechów, żeby Polakom było weselej. Ahoj!
Boček. E. (2012). Ostatnia arystokratka. Wydawnictwo Stara Szkoła, Wołów

10. "LESIO" JOANNA CHMIELEWSKA
Lista książkowych rozweselaczy byłaby niepełna, gdyby zabrakło na niej przynajmniej jednego tytułu z dorobku Królowej Polskiego Kryminału. "Lesio", jedna z najdowcipniejszych powieści Chmielewskiej, przenosi czytelnika w ponurą rzeczywistość PRL-u. Są lata 70-te, a tytułowy Lesio pracuje w biurze projektowym. I, ku czytelniczej uciesze, wplątuje się w serię  przezabawnych przygód. Chmielewskiej nie sposób przedawkować, chociaż czytanie jej książek przynosi efekt uboczny w postaci bólu brzucha. Ze śmiechu, oczywiście.
Chmielewska, J. (2007). Lesio. Kobra Media, Warszawa

Jakie książki polecacie na jesienny spleen?